Kopenhagen, DR Koncerthuset (91/IV/P, 2009)

DR-BYEN

DR-BYEN (Deense Radio & TV BYEN) was gevestigd in de binnenstad van Kopenhagen. In verband met de uitbreiding van de digitale multimedia producties werd in 1999 besloten om alle ± 3.000 werkplekken van de 10 huidige locaties in de binnenstad over te brengen naar één nieuw gebouwencomplex in het noordelijk deel van de stad.

De totale oppervlakte beslaat 110.000 m². Onderdeel van het complex is het concertgebouw. Hierin bevindt zich een hypermoderne concertzaal met een inwendige hoogte tot 24 meter. De grote zaal heeft 2.000 zitplaatsen. Het concertgebouw, dat behalve de bovengenoemde grote zaal ook nog over drie kleinere zalen beschikt, is een ontwerp van de beroemde Franse architect Jean Nouvel uit Parijs.

Men heeft een schaalmodel te vervaardigen van de nieuwe concertzaal (schaal 1:10). Hiermee konden de specialisten van het Japanse acoustisch bureau NAGATA ACOUSTICS de exacte berekeningen voltooien.

Het orgel

Eind december 2002 werd Van den Heuvel door DR-BYEN benaderd met de vraag of hij zich kandidaat wilde stellen voor de bouw van een nieuw concertorgel. Volgens de EU regelgeving vond een selectie plaats en werden 7 internationaal bekende orgelbouwers geselecteerd om een plan op te stellen.

J.L. van den Heuvel - Orgelbouw bv uit Dordrecht was de winnaar van de internationale competitie tussen 7 gerenommeerde Europese orgelbouwers.

De filosofie van DR’s eerste algemeen directeur “The best, only the best” gold ook voor de selectie van de orgelbouwer. De orgelbouwfirma’s en de door hen ter referentie voorgedragen orgels werden op kritische wijze onderzocht. De belangrijkste criteria waren de artistieke en technische kwaliteiten en op beide onderdelen scoorde Van den Heuvel de meeste punten.

Peter van den Heuvel (l) en de "project executive" van het nieuwe
DR-gebouwencomplex Kjeld Boye-Møller (r).

Op 23 October 2003 werd het contract ondertekend voor de bouw van het belangrijkste concertorgel van Denemarken. Het prestigieuze 32-voets pijporgel is met zijn 91 stemmen (ca. 6.000 pijpen), verdeeld over 4 klavieren en pedaal, één van de grootste van dat land.

V.l.n.r. Gordon Alsing (Execute Manager & Producer van het
Danish National Radio Symphony Orchestra & Choirs), Niels Erik Lund
(Radio-inspecteur, secretaris orgelcommissie), Peter van den Heuvel,
Per Salo (Pianist & Organist Radio Symphony Orchestra),
Flemming Dreisig (externe orgel consultant & domorganist).

Eind 2007 was het orgel in de montagehal in Dordrecht volledig opgebouwd en bespeelbaar. In het voorjaar van 2008, was de imposante concertzaal zover klaar dat met het plaatsen van het orgel kon worden begonnen

De ingebruikname van de concertzaal met het orgel vond plaats op 17 Januari 2009. Ruim 1800 gasten, waaronder de Deense koningin Margrethe, de kroonprins en andere leden van de koninklijke familie, woonden de ceremonie bij.

Concept

Het zeer symfonische orgel is een uniek exemplaar in het Deense orgel landschap. Om de beschikbare klanken maximaal te kunnen benutten werd het orgel uitgerust met maar liefst 3 zwelwerken. Bovendien heeft het orgel een verplaatsbare speeltafel zodat de organist zich op een optimale afstand van het instrument kan bevinden.

Alleen het Pédale en Grand-Orgue zijn niet in een zwelkast opgesteld, de overige 3 manuaal werken werden opgesteld in zwelkasten: Positif, Récit, Solo (inclusief de Tuba's). Het Solo en de Tuba registers worden vanaf het 4e manuaal bespeeld. De Tuba's spreken op een hoge winddruk van 380mm. Het Solo heeft tevens een horizontaal opgesteld trompet register. Dit register is uiteraard niet in een zwelkast geplaatst.

De verplaatsbare speeltafel werd uitgevoerd met een moderne elektrische register- en toetstractuur. Deze laatste is verbonden met, voor de baskant en pedaal, een apparaat dat via mechanische weg de windladen bediend. De diskant is uitgevoerd met electrische tractuur. De registertraktuur is uitgerust met een geheugen systeem (setzer) zodat de organist zijn registraties kan voorprogrammeren.

De windvoorziening werd geplaatst in dempkasten om een zo geruisloos mogelijk resultaat te verkrijgen. De windmotoren zijn tevens uitgerust met een regeling zodat deze langzamer draaien, en daardoor minder geluid produceren, als er geen lucht wordt gevraagd.

Fotos

Foto's van het maken van de diverse onderdelen.

Windladen (10)

De windladen zijn zeker één van de meest belangrijke onderdelen van een orgel: de kwaliteit en constructie is zeer belangrijk voor het gehele instrument. Voor een ultiem klank resultaat is het belangrijk dat de pijpen hun wind ontvangen uit laden met cancellen. Daarom is het toepassen van juist sleepladen zeer belangrijk. Om een rustige aanspraak te waarborgen zal de lengte van een cancel nooit te lang mogen zijn. Wanneer zeer grote aantallen registers per werk worden gedisponeerd zal men over moeten gaan op het toepassen van meerdere kleppenkasten om de kwaliteit van het windsysteem te handhaven, ook als dit extra kosten met zich mee brengt. De zeer grote labiaal pijpen worden geplaatst op hulpladen met een eigen windvoorziening.

Montage hal

Foto's van de montage in onze montage hal.

Bezoek

Foto's van de diverse bezoek van de klant aan onze werkplaats

Opbouw

Foto's van de montage in Kopenhagen

Foto's van het plaatsen van het front